İnternet haber sitelerini süreli yayın kapsamına alan düzenlemeleri de içeren yasa teklifi TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edilmesinin ardından; basın, sosyal medya ve internet haberciliğine ilişkin düzenlemeleri içeren Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'ndan geçti. Binlerce medya çalışanı ve basın mensubu, sarı basın kartı almanın şartlarını ve avatajlarını sorgulamaya başladı. İnternet haberciliği yapan gazetecilere de tanımlanacak basın kartı hakkına dair merak edilenker ve basın kartı sahini olmak isteyenler için gerekli şartlar haberimizde...
SARI BASIN KARTI NEDİR?
Sarı Basın Kartı veya Basın Kartı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından belirlenen şartları ve yasal bekleme sürelerini yerine getiren gazetecilere Basın Kartları Komisyonu tarafından verilen bir karttır.
Sahiplerinin gazeteci olduğunu belgeleyen bu kart, kimlik belgesi olarak da kullanılabilir.
Bütün şartları yerine getiren gazeteciler için yılda üç seferden az olmamak kaydıyla bir komisyon toplanır. Bu komisyonun adı Sarı Basın Kartı Komisyonu'dur. Gazetecilerin mesleki geçmişleri ve gazeteci olup olmadıklarına bakılır. Ardından oylama ile bu kart hak edenlere verilir. Türkiye'de her üç ayda en az yüz kişi bu kartı alır.
Bunun dışında yaklaşık 60 kişi de Sürekli Basın Kartı'na kavuşur. Ülkeler, kendi toplumlarının yapılarına göre bu kartı gazetecilere verirler. Her ülkenin farklı bir uygulaması vardır. Bazı ülkelerde sarı olmayan basın kartlarını dernekler ve federasyonlar verir.
3 farklı basın kartı türü bulunur. Bunlar; sarı, sürekli basın kartı ve basın şeref kartıdır.
BASIN KARTI NASIL BELİRLENECEK, KAÇ ÇEŞİT BASIN KARTI VAR?
Göreve bağlı basın kartı: Medya kuruluşuna bağlı bir şekilde çalışan T.C. vatandaşı medya çalışanlarına ve aynı zamanda enformasyon görevlileri için verilecek olan basın kartı.
Süreli basın kartı: Görev yaptığı yer Türkiye sınırları içinde olan yabancı medya çalışanlarına verilen basın kartı,
Geçici basın kartı: Görev yaptığı yer Türkiye sınırları içinde olan ve geçici olarak haber yapma amaçlı Türkiye'ye gelen yabancı medya çalışanlarına verilen basın kartı,
Serbest basın kartı: Geçici olarak çalışmayan ya da yurt dışında serbest olarak gazetecilik yapan medya çalışanlarına verilen basın kartı,
Sürekli basın kartı: En az 18 yıl basın alanında meslek hizmeti olan medya çalışanları ile enformasyon görevinde olan medya mensuplarına ömür boyu geçerli olacak şekilde verilen basın katı. .
İNTERNET HABER EDİTÖRLERİ BASIN KARTI ALABİLECEK Mİ?
Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi. Teklifle internet haber sitelerinin önemi artmış oluyor. İnternet sitesi editörleri uzun zamandır kendilerine de basın kartı verilmesini istiyordu. Yapılan çalışmalar neticesinde internet editörleri de basın kartı sahibi olabilecek.
Komisyonda kabul edilen teklife göre, yasal zemine kavuşturulmaları amacıyla internet haber siteleri ile basın kartına ilişkin hususlar Basın Kanunu'nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personelinin basın kartı düzenlenmesi bakımından süreli yayın çalışanları gibi değerlendirilecek.
KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?
- Türkiye'de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensupları
- Yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahipleri ve çalışanları
- Yurt dışında serbest gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensupları
- Medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeli
- Medya alanında faaliyet göstermeleri şartıyla, sendikalar ile kamu yararına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticileri
- Süreli yayınların sahiplerine veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların yönetim kurulu başkanları
- Medya kuruluşları adına hareket eden ve görev alanı Türkiye'yi kapsayan yabancı medya mensupları
- Görev alanı Türkiye'yi kapsamamakla beraber geçici bir süreyle Türkiye'ye haber amaçlı gelen yabancı medya mensupları
BASIN KARTININ AVANTAJLARI
- Basın Kartı sahibi olmak bir hayli zor olsa da, bu hakkın kazanılması ardından bazı avantajlara sahip olabilmektedir. Bu avantajları şu şekilde sıralayabiliriz.
- Devlet tarafından tanınmış resmi bir gazeteci olmak.
- Devlet protokolü ile ilgili haberleri takip edebilme.
- Uluslararası haberleri takip edebilme özgürlüğü.
- Sürekli basın kartı alabilme hakkı. (Basın kartı sahipleri 6 ay bir basın yayın kuruluşunda çalışmadıkları takdirde kartlarını iade ederler. Sürekli basın kartlarında ise çalışma süresi şartı yoktur. Ancak belirli bir süre boyunca basın kartı sahibi olmanız gerekir.)
- Belediye, köy,özel idare vb kuruluşların ulaşım hizmetlerinden bedelsiz faydalanabilme.
- Kamuya ait müze, stadyum, galeri ve sergilere bedelsiz girebilme.
- Kanunca veya idarece gizliliği şartı konulmayan toplantılara dahil olabilme hakkı.
- Resmi törenlerde mesleki kolaylılık sağlayan avantajlara sahip olmak.
- Kartın ibrazı durumunda PTT Genel Müdürlüğü işlemlerinde kolaylık.
- Kartın ibrazı durumunda TCDD hizmetlerinden indirimli faydalanabilmek.
- Emniyet Genel Müdürlüğü'nce düzenlenecek basın trafik kartına sahip olabilme. Bu trafik kartı vasıtasıyla bazı geçiş üstünlüklerine ve park etme ve duraklama ayrıcalıklarına sahip olmak.
- Silah ruhsatı alımında sağlanacak kolaylıklardan faydalanmak.
- 5510 sayılı kanun gereğince hizmet süresi zammından faydalanmak.
- Hizmet damgalı pasaport uygulamasından faydalanmak.
- BYEGM'nin son çalışmaları ardından ise bazı özel kuruluşlarda da basın kartı indirimleri hakkı elde edilmiştir.
