EYT'lilerin gözü kulağı yapılacak son dakika açıklamalarına çevrildi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in EYT çalışmalarına dair yaptığı son dakika açıklamaları birçok vatandaşın gündeminde yerini aldı. İşte EYT'de bugün son duruma dair merak edilenler...
EYT'DE SON DURUM: BAKAN VEDAT BİLGİN EYT ÇALIŞMALARINI AÇIKLADI!
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili yeni bir açıklama yaptı ve şunları söyledi:
"TBMM'nin ekim ayındaki açılışında ilk olarak kamudaki sözleşmeli personelin durumu ele alınacak, ardından gündem EYT'liler olacak.
EYT için Bakanlık bünyesinde çalışma grubu oluşturduk. Maliye Bakanlığı da sürece katılacak. En uygun formülü devreye sokacağız.
Bir sayı ve içerik veremem ama çok sayıda formül var. Alternatifler var. Bu alternatifler üzerinden çalışmalarımızı yapacağız. İşin bir mali boyutu var. Çalışmamız bir noktaya geldiğinde Hazine ve Maliye Bakanlığı da çalışmamıza katılacak. Onların da bu formüller üzerinde hesaplamalar yapmasını bekleyeceğiz. O formüllerin her birinin ayrı maliyet hesabı yapıldığında Cumhurbaşkanımıza sunacağız. Kararı Cumhurbaşkanımız verecek."
EYT NEDİR, KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999'da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi; erkek için 25, kadın için 20 yıl ve prim ödeme 5 bin gün şartlarının yanına ilaveten yaş şartı getirildi.
8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı.
Özetle, emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması gözetilmeye başladı. Açılımı "Emeklilikte Yaşa Takılanlar" olarak bilinen EYT, 1999 öncesinde işe giren kadınlarda 5 bin prim günü ve 20 hizmet yılı, erkeklerde ise 5 bin prim günü ve 25 hizmet yılıyla emekli olma şartıyla kabul ediliyordu.
8 Eylül 1999 tarihinde çıkartılmış olan kanunla bu durum emekli olabilmek için eklenen üçüncü bir yaş haddi ile güncellendi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların yeni duruma geçişi de sigortalılık süresine uygun olarak kademeli bir şekilde gerçekleştirildi. Böylece emekli olunabilmesi için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartı kesin olarak aranmaya başladı.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayıp prim ve yıl şartını tamamlamış ancak yaşını henüz doldurmamış vatandaşlar EYT kapsamında kabul ediliyor fakat 9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan vatandaşlardan bazılarının primleri henüz dolmadığından, burada iki seçenek öne çıkıyor.
- Birincisi: Primleri henüz dolmayan vatandaşların primlerini tamamladıklarında emeklilik hakkı kazanmaları.
- İkincisi: Primleri henüz dolmayan vatandaşların primlerini borçlanma yöntemleriyle tamamlamaları.
Düzenleme çıktıktan sonra vatandaşlar eğer primleri tamamsa emekli olabilecek yalnız primi eksik olması durumunda, primi tamamlandığında emeklilik hakkını kullanacak.
İlaveten, kadınların doğum, erkeklerin askerlik borçlanmalarıyla bu primleri tamamlama hakkı da olacak.
EYT YASASI FORMÜLLERİ NEDİR?
EYT için Almanya ve Finlandiya formülleri araştırıldıktan sonra 6 aşamalı çözüm şöyle olacak:
- Kapsam belirlenecek
- Emeklilik şartları tespit edilecek
- Mali boyutu hesaplanacak
- Maaş hesabı yapılacak
- Uygulama biçimi tespit edilecek
- Taslak yazılıp karar alınacak
EYT'DE TALEPLER
Takvim'de yer alan habere göre, borçlanma için farklı talepler bulunuyor. 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olup askerlik borçlanmasıyla işe girişi 8 Eylül 1999 öncesine çekebilenler de kendilerinin EYT'li sayılmasını talep ederken; staj sigortasının başlangıç sayılıp sayılmayacağı da araştırılmaya devam ediyor. Bunun için borçlanma imkanı talepleri bulunuyor.
Bu durumda stajını 9 Eylül 1999 öncesinde yapmış ancak çalışmaya daha sonra başlamış olanlar da EYT kapsamına girebilirken; 4 Ekim 2000 öncesinde oda ve vergi kaydı olup Bağ-Kur kaydı olmayan esnaf geriye dönük borçlanma talep ederek EYT kapsamına girmek istiyor.
MAAŞ DÖNEMLERİ 3'E AYRILACAK
- EYT'lilerin emeklilik hakkına kavuşmalarından sonra maaş hesapları üç dönem olarak yapılacak.
- Buna göre 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008'in 10'uncu ayından sonraki dönem olmak üzere üç ayrı hesaplama yapılacak.
- Buna göre, hem aylık bağlama oranları değişiyor hem de güncelleme rakamlarında farklılıklar bulunuyor.
