Deprem anında ve sonrasında neler yapılmalı? Deprem çantasında neler olmalı? Hayat üçgeni nedir?

Deprem çantası öncelikle kendiniz olmak üzere, çevrenizdekilere yardım edebileceğiniz ve belki de sizi sağ tutabilecek şeylerin en temelidir. Deprem çantası, içinde bulunduracağınız ve deprem sonrasında ihtiyacınız olacak en temel ihtiyaçları barındırmalıdır. Sarsıntıların ardından bulunulan bölgeyi terk etmeden önce mutlaka yanımıza almamız gerekenv ve bu nedenle kapıya yakın yerlere koymamızın daha sağlıklı olacağı deprem çantaları aynı zamanda enkaz altında kalınması halinde kolay erişilebilecek alanlarda bulunmalıdır. Peki Deprem anında ve sonrasında neler yapılmalı? Deprem çantasında neler olmalı? Hayat üçgeni nedir?

DEPREM ÇANTASINDA OLMASI GEREKENLER NELER?
Aşağıdaki maddeler tabiki de bizim aklımıza gelen şeyler. Bunun dışında sizin ve evde yaşadığınız kişilerin ihtiyaçları doğrultusunda bu maddeleri genişletebilirsiniz. Afet çantanızın içinde olması gerekenleri doğru belirleyip, çantanızı kolay ulaşacağınız bir yerde saklamanız çok önemlidir. Deprem esnasında çantanızı yanınıza alıp beklemelisiniz.

1. Çadır
Deprem sonrası eve girmeye çekinirseniz çadır kurtarıcınız olacaktır.

2. Battaniye
Kış mevsiminde gerçekleşebilecek bir deprem, sizi pijamalarınızla yakalar ise dışarıda sizi ve sevdiklerinizi sıcak tutacak bir şeyler gerekir.

3. Giysi
Depreme pijamalarınız ile yakalanırsanız, üzerinize kalın bir şeyler giymeniz gerekebilir.

4. Bolca Su
Hava sıcak veya soğuk olsun sizi ve çevrenizdekileri hayatta tutabilecek en önemli şey tabiki de sudur.

5. İlaç
Özellikle sürekli olarak kullandığınız insülin, astımi tansiyon vb. ilaçlarınız var ise mutlaka yedek kutuları çantanızda bulundurmalısınız.

6. Konserve
En kötü durumu düşünmeli, yemek bulamadığınız bir anda aç kalmamanız için konserve yiyecekleri mutlaka çantanızda bulundurmalısınız.

7. Çakmak
Ateş yakmanız, veya farklı sebeplerden ötürü ateşe ihtiyaç duyarsanız çakmak veya kibrit mutlaka çantanızda olsun.

8. Düdük
Oldu ki deprem anında binanız yıkıldı ve bir şekilde kurtarma ekipleri tarafından aranıyorsunuz. Sesinizi duyurmak için, sesinizin yetmediği anlarda düdük size çok yardımcı olacaktır. Hatırlarsanız bu birçok filmde de aklımıza kazınan bir kurtarıcıdır. Titanic filmindeki Rose karakterinin düdük sesiyle kurtulduğunu hatırlayın.

9. Yağmurluk
Kötü hava koşullarını düşünürsek, şemsiye veya yağmurluk mutlaka çantanızda olmalıdır.

10. Islak Mendil
Hijyenik ıslak mendiller, sizi bir süre boyunca suyun yerine geçerek idare edecektir.

11. Kıymetli Evraklar

Önemli belge fotokopileri, kimlik kartları (nüfus cüzdanı, ehliyet vb.), Tapu, sigorta, ruhsat belgeleri, Zorunlu Deprem Poliçesi, Diplomalar, Pasaport, banka cüzdanı vb.

Diğer (evcil hayvan sağlık karnesi, vb.)

12. Çok Amaçlı Çakı
Her türlü işinize yarayabilecek, açacak, makas, bıçak vb. gibi özelliklere sahip olan bir çok amaçlı çakı yanınızda olmazsa olmazlarda.

13. El Feneri
Depremin günü ve saati belli olmaz. Akşam saatlerinde iseniz ve elektriklerin kesilme ihtimalini göz önünde bulundurursak fener kurtarıcınız olacaktır.

14. Pil
Fenerin pilleri bittiğinde tekrar çalışır hale getirebilmek için yedek pil bulundurmalısınız.

15. Tuvalet Kağıdı
Yanınızda kuru bir peçete veya tuvalet kağıdı ihtiyaçlarınız için çok faydalı olacaktır.

16. İlk Yardım Çantası
Kendinize ve çevrenizdekilere müdahele edebileceğiniz yaralanmalara karşı yanınızda mutlaka bulundurmalısınız.

17. Para
İhtiyaçlarınız anında yardım bulamadığınız takdirde yanınızda para bulunması gerekecektir.

18. Ayakkabı
Evden telaşla çıplak ayak çıkarsanız çantanızda yedek ayakkabı bulundurmak çok işinize yarayabilir.

DEPREM ESNASINDA YAPMANIZ GEREKENLER
Deprem anında elbette ki panikleyip ne yapacağınızı şaşırıyor olabilirsiniz. Ancak unutmayın: Panik yapmak size ve çevrenizdekilere yardımcı olmayacaktır. O yüzden mümkün olduğunca durumun farkına varıp, yapmanız gerekenleri yapmak. Bunun için tatbikat yapmanız sizin için faydalı olacaktır. Deprem esnasında evin içerisinde, çalıştığınız iş yerinde veyahut dışarıda hangi yöne gideceğiniz ve nerede bekleyeceğinizi bilmek o esnada sizi şaşkınlığa uğratmayacaktır. O halde deprem anında ne yapacağız bir bakalım.
HAYAT ÜÇGENİ KURMAYI ÖĞRENİN !
DEPREM ANINDA BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;

Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.

Kesinlikle panik yapılmamalıdır.

Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.

Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, Düşmemek için sabit bir yere TUTUN !
Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.

Balkona çıkılmamalıdır.

Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.

Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.

Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.

Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.

Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.

Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.

Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.

Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.

Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.

DEPREM ANINDA DIŞ ALANDAYSANIZ;

Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.

Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.

Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.

Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.

Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

TOPLU TAŞIMA KULLANIYORSANIZ;

Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilirsiniz veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.

Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.

DEPREM ANINDA ARAÇ KULLANIYORSANIZ;

Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz; Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.

Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.

Sarsıntı sırasında bir tünelin içindeyseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)

Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, aracın üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.

DEPREM SONRASI YAPILMASI GEREKENLER!
KAPALI ALANDAYSANIZ;
Önce kendi emniyetinizden emin olun.
Sonra çevrenizde yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını kontrol edin.
Depremlerden sonra çıkan yangınlar oldukça sık görülen ikincil afetlerdir. Bu nedenle eğer gaz kokusu alırsanız, gaz vanasını kapatın. Camları ve kapıları açın. Hemen binayı terk edin.
Dökülen tehlikeli maddeleri temizleyin.
Yerinden oynayan telefon ahizelerini telefonun üstüne koyun.

Acil durum çantanızı yanınıza alın, mahalle buluşma noktanıza doğru harekete geçin.
Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarıyla size yapılacak uyarıları dinleyin.
Cadde ve sokakları acil yardım araçları için boş bırakın.
Her büyük depremden sonra mutlaka artçı depremler olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girilmemelidir. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.

AÇIK ALANDAYSANIZ;

Çevrenizdeki hasara dikkat ederek bunları not edin.
Hasarlı binalardan ve enerji nakil hatlarından uzak durun.

Önce yakın çevrenizde acil yardıma gerek duyanlara yardım edin. Bunu yaparken sessiz olun. Kurtarma ekipleri ve yardım eden vatandaşlar deprem enkazında kalan kişilerin yardım seslerini duyabilmeli ve bunun için de sessizlik olması gerekir. Panik en büyük cahilliktir unutma !
Sonra mahalle toplanma noktanıza gidin.
Yardım çalışmalarına katılın. Özel ilgiye ihtiyacı olan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, hamileler, engelliler- yardımcı olun.
YIKINTI ALTINDA MAHSUR KALDIYSANIZ;
Paniklemeden durumunuzu kontrol edin.
Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketlere kalkışmayın. Biliniz ki kurtarma ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak için çaba gösterecektir.
Enerjinizi en tasarruflu şekilde kullanmak için hareketlerinizi kontrol altında tutun.
El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışın.
Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Ancak enerjinizi kontrollü kullanın.