* Hakemlerin ligi dizayn ettiğini söyleyebiliriz miyiz? Hakemlerin bazı takımlara operasyon yaptığını, önünü kestiği iddiaları için neler söyleyebilirsiniz?
ZEKİ UZUNDURUKAN: Hakemler ve VAR, sezon boyu verdikleri facia kararlarla ligi, yani sıralamayı dizayn ettiler evet! Bunun böyle olmadığını söylemek için saf olmak gerekir. Ancak uzayda yaşayan 'Saylonlular' "Adil bir lig yarışı oldu, hakemler de dört dörtlük maçlar yönetti" diyebilir... Ama biz uzayda yaşamıyoruz. 1993'ten beri spor medyasının içindeyim. Yıl 2020 oldu. Ben, bu kadar çok hakem hatasının olduğu bir sezon daha hatırlamıyorum. Bakın Ankaragücü küme düştü. Malum maçta 2. golü verilmediği için. Bir sonraki hafta İtalya Ligi'nde bu golün kopyası atıldı. Ve hakem verdi. Çünkü orada hakemler, maç yönetiyorlar. Bizde tiyatro yönetiyorlar gibiler. VAR zaten ne etliye ne de sütlüye karıştı koca sezonda. Tabii ki VAR'ın da iyi çalıştığı maçlar oldu. Ama bu maçlar, bir elin parmaklarını geçmez. Bu sezon Trabzonspor'u son haftaya kadar, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray'ı da yarıştan kopana kadar adeta doğradılar. Yoksa Üç Büyükler bu kadar erken yarışa havlu atarlar mıydı? Bir düşünün bakalım... Bu kadar hakem facialarını, 'tesadüf, hata, göremediler, çözemediler... vs.' diyerek mi geçiştireceğiz. Böyle yaparsak, Türk futboluna en büyük yanlışı, en büyük darbeyi biz vurmuş oluruz. Ben yıllardır Fotomaç'taki yazılarımda, çıktığım televizyon kanallarında Türk futbolunun gözüne değil, önüne ışık tutmaya çalıştım. Benim işim bu... Ben sadece temiz, adil bir lig yarışı istiyorum. Eskiden VAR yoktu. 'Hakemdir hata yapar' diyerek sineye çekiyorduk. Artık VAR var! Yok öyle yağma artık! O VAR odasına giriyorsan, hakemi uyaracaksın, pozisyonu çözeceksin ve sahada hak eden maçı kazanacak...
REHA KAPSAL: Hakemlerin performansını bütün sezon dile getirdik. Hakem hataları çok, hakemler yetersiz ve standardı yakalamıyorlar. Hakem atamaları ve VAR atamaları doğru değil. MHK çalışanlarının bu kadar yanlış karar verdiği başka bir sezon olmamıştır. Hakemler futbolun ruhunu bilmiyorlar. Futbolun içinden gelmediklerinden çok kuralcı hareket ediyorlar. Kendilerini geliştirmiyorlar. Baskı altında çok çabuk çözülüyorlar. Saha içinde etki altında kalıyorlar. Bana göre hafta içinde hakemlerin isimleri açıklandığında bile baskı içine giriyorlar. Sonuçta bir tane 90 dakika maç yönetecekler. Rahat bir şekilde kendilerine güvenerek hangi karar doğruysa onu vermeleri gerekir. Ancak kafalarında hep başka düşünceler var. Hep bir denklem içindiler. Denge kurmak içindiler. En büyük sıkıntıları bu. Tahterevalli gibi sürekli denge kurma peşindeler ama bunun yanlış olduğunu bir türlü anlamıyorlar.
* Hakemlere hiçbir takım güvenmiyor. Bu kadar güvenilmez bir kurum nasıl düzelecek? Köklü bir değişikliğe mi gidilmeli?
ZEKİ UZUNDURUKAN: Gemi batıyor kimse farkında değil! O güzel oyunu kaybetmek üzereyiz. Hakemler yüzünden, perde arkasında dönen dolaplar yüzünden Türk futbolunda güven bunalımı yaşanıyor. Futbolumuzun marka değeri hızla çakılıyor. Hepimiz aynı gemideyiz. Bu bataklığı kurutmazsak, hep birlikte suya gömüleceğiz... MHK Başkanı ya değişecek ya da Zekeriya Başkan, bu sezon maç verdiği hakemleri ile yolları ayıracak. Süper Lig'de maç yönetebilecek donanımda 50 hakem varken, neden 16-18 hakemle ligi bitirdiniz? Bunun cevabını MHK Başkanı vermeli... Hakemlere neden aylık net maaş veriliyor. (Benim aldığım bilgiye göre Süper Lig'de maç yöneten hakemler, aylık 20 bin TL maaş alıyormuş. harcırah ve maç başı ücretler hariç...) Allah daha çok versin! Kimsenin aldığı parada gözümüz olamaz. Olursa gözümüz çıksın! Ama bu paraları alacak şekilde maçları yönetin. MHK Başkanı Zekeriya Alp, belli ki hakemlerine hakim değil. Çünkü bu sayfada bir belge paylaşıyoruz. Bu MHK'nin yazılı belgesinden sonra da hakem hataları devam etti. Kim bilir Zekeriya Alp, hakem facialarından sonra bu belge gibi kaç yazılı belge göndermiştir hakemlerine... Ama sonuç ne! Koca bir sıfır! Bugüne kadar hakemler başarısız olunca, sistem hep MHK başkanlarını gönderdi. Hakemler, olduğu yerde hep kaldı. Oysa bu kez çözüm, ligin adeta canına okuyan hakemlerle yolları ayırmak olmalı... Eğer Zekeriya Alp, 'Ben bu hakemlere yeni sezonda da görev vermeye devam edeceğim' diyorsa o zaman MHK Başkanı değişmeli. Yoksa eski tas eski hamam misali yeni sezonda da adeta bir Jako papağanı gibi aynı şeyleri söyler ve yazar dururuz... Ama hala gemi batmadı. Sadece su alıyor. Tamir etme fırsatımız var. Kulüpler Birliği'nde bu yazdıklarım gündeme gelmeli. Özellikle şampiyonluğa oynayan Dört Büyükler, hatta tüm kulüp başkanları, Zekeriya Alp ile görüşüp, 'Biz bu hakemleri istemiyoruz. Yeni ve genç hakemler istiyoruz. Zaten VAR var. Oradakiler de adaletli olursa biz senin arkanda dururuz Zekeriya Başkan' demeliler. Yoksa boşuna onlarca transfer yapıp, milyonlarca euro harcayıp, kulüplerinizi daha da borç batağına sürüklemiş olursunuz. Önce bu sistem değişmeli. Bunun garantisini aldıktan sonra takımlarınızı güçlendirin, kadrolarınıza yatırım yapın...
REHA KAPSAL: Kesinlikle. MHK'nin başından, alt kurumlara kadar hatta bazı hakemlere dâhil ciddi bir operasyon yaparak buranın temizlenmesi gerekir. Bu sezon bütün takımlara hakem hatası oldu. Demek ki hakem camiası başarısız bir sezon geçirdi. Bunun sonucunda ne yapılması gerekiyorsa yapılmalı. Önümüzdeki sezonun daha şeffaf, daha adaletli ve daha standarda uygun olması için gerekli hamlelerin bu yaz acilen yapılması gerekir. Bu mesajı topluma ve hakemlere vermezseniz aynı sıkıntılar önümüzdeki sezonda da devam edecek. Hatta şöyle bir duyum aldım; MHK'nin önümüzdeki sene yaş unsurunu kaldırmak istiyor. Yani, yaş olarak son senesine gelen hakemlerin devam etmesini istiyorlar. Doğru mu, değil mi, bilmiyorum ama bu çok yanlış bir düşünce. O zaman eski hakemleri de çağırıp maç yönettirsinler.
* TFF içindeki kurulların ligdeki bir takım dengeleri yönettiğini iddiaları var. Hakemler etki altına alındı mı? Bu sistem nasıl oluyor?
ZEKİ UZUNDURUKAN: Ben TFF Başkanı Nihat Özdemir'i yazılarımda da, A Spor'daki yayınlarımda da övüyorum. Çünkü özellikle salgın dönemindeki başarılı çalışmaları nedeniyle başarılı buluyorum. Sağ olsun, onun hukuk kurulu, beni savcılığa vermiş. Savcılık da beni haklı bulmuş. Çünkü ben doğruları söyledim hep. Benim işim, Türk futbolunda adaleti savunmak ve gördüğüm yanlışları söylemek, yazmak. Oturduğum koltuk ve yönettiğim gazete gereği de bu benim boynumun borcu. İki çocuğum var. Onların gırtlaklarından haram lokma geçirmedim bu güne kadar. Bir kulüp başkanı, bir yönetici, bir teknik direktör, bir futbolcu veya bir menajer eğer bir gün çıkıp, 'Zeki Uzundurukan benden şunu istedi' derse ve bunu kanıtlarsa ben o gün istifamı patronuma veririm. Hiçbir talepte de bulunmam. Maaşla çalışan, yıllarca kredi borcu ödeyerek ev sahibi olan biriyim ben. Allah korkum var. Asla kul hakkı yemedim. Önce işim, yani gazetem; sonra ailem geldi hep... Neyse asıl konuya gelelim... TFF Başkanı Nihat Özdemir'i başarılı bulsam da kurullarına tam anlamı ile hâkim olduğunu düşünmüyorum. Yani Disiplin Kurulu ve Tahkim Kurulu bunlar. Buradaki hukukçuların bir kısmının da değişmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü sezon boyu birbirine uymayan cezalar veriliyor veya onanıyor...
REHA KAPSAL: Kurulların hakemlere destek olması gerekirdi. TFF ile MHK farklı işleri yapsa da aynı yoldalar. İki kurum ayrı işleri yapsa aynı hedefleri Türk futbolunu geliştirmek olmalı. Bunları ayrı ayrı değerlendirmek tabii ki doğru değil. Bu kurulların hakemlere verdikleri desteği daha fazla göstermeleri gerekir. Hakemlere baskı yapıyorlarsa bunun yapılmaması gerekir. Bu camia küçük bir camia. Kimin ne yaptığı, böyle bir baskı olduğu zaman herkes bunu duyabilir. Buradaki yanlışlık geçtiğimiz senelerden de geliyor. Mesela A SPOR'a gelen eski MHK Başkanı Yusuf Namoğlu, "Davul bende tokmak başkasında" demişti. Bu söylem gibi Türk futbolunu sıkıntıya sokacak bu girişimlerden herkesin uzak durması gerekir. Kimseyi kimsenin işine müdahale etmeden -bu Avrupa'da böyle oluyor- herkesi kendi kurumunda geliştirmeye ve başarılı olmaya odaklanmalı. Orası diyet ödeme yeri değil. Ülkenin adaletin en doğru bir şekilde futbol kamuoyuna dağıtılacağı yer. Bu da futbolseverlerin görmek istediği en önemli olay.
* Bu sezon 4 büyüklerin ve Sivasspor'un önü mü kesildi?
ZEKİ UZUNDURUKAN: Aylardır söylüyoruz bunu... Evet, Dört Büyükler, birçok maçta adeta hakemler tarafından doğrandı. Yani hakem hatalarına kurban gittiler. Sivasspor ise özellikle ligin ilk yarısında çok hakem kurbanı oldu. Eğer adil bir yarış olsaydı belki de Sivasspor şampiyon bile olabilirdi. Bu sezon lig sıralamasını hakemler belirledi. Bu sadece benim değil, futbolseverlerin yüzde 90'ının ortak görüşü.... Yüzde 10'luk bölümü de futbolla ilgisi olmayanlar oluşturuyor.
REHA KAPSAL: Zaten hakem hatalarının çoğu bu kulüplere oldu. Küme düşmeme yarışındaki ekipler de bunun cezasını çekse de şampiyonluk adayları ağır darbe aldı. Ligin ilk yarısında Beşiktaş, Fenerbahçe ve Sivasspor, ikinci yarıda Galatasaray ve Trabzonspor hakemler tarafından yarış dışına itildi. Şampiyonluk yolunda bu takımlara büyük yaralar verildi.
PENALTI İTİRAFI
26. haftada 1-1 biten Trabzonspor-Başakşehir maçında tam bir hakem skandalı yaşanmıştı. Başakşehirli Skrtel, Nwakaeme'yi ceza alanında çekerek indirmiş, ne hakem Fırat Aydınus ne de VAR'daki Mete Kalkavan pozisyonu görmüştü! MHK, hazırladığı raporda net penaltı olduğunu belirtmiş ve iki hakemin de kusurlu olduğunu ilan etmişti.
