Bakanlıktan 81 ilin valiliğine gönderilen genelgeye göre; 8 Mayıs saat 23.59 ile 10 Mayıs saat 23.59 arasında istisnalar hariç olmak üzere büyükşehir statüsündeki Adana, Ankara, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ve Zonguldak olmak üzere 24 ilde vatandaşların sokağa çıkmaları kısıtlanacak.
Kısıtlama günlerinde açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar ile istisna kapsamında olan kişiler, genelgede belirtildi. 8 Mayıs Cuma günü market, bakkal ve manavlar saat 23.00'e kadar faaliyetlerine devam edebilecek. 9 Mayıs Cumartesi ve 10 Mayıs Pazar günleri market, bakkal ve manavlar kapalı olacak. Cumartesi ve pazar günü, ekmek üretiminin yapıldığı fırın veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı ve satıldığı iş yerleri açık olacak. Tatlı satışı yapan iş yerleri, adrese paket servis yapabilecek. Lokanta ve restoran tarzı iş yerleri, ramazan ayı nedeniyle sadece evlere paket servis hizmeti sunacak.
ÇİÇEKÇİLERE 'ANNELER GÜNÜ' İSTİSNASI
Genelgede, 10 Mayıs Pazar gününe denk gelen 'Anneler Günü' nedeniyle çiçek satan iş yerlerinin de cumartesi ve pazar günleri evlere servis şeklinde hizmet vereceği kaydedildi.
İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri, kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri, zorunlu kamu hizmetleri için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT ve benzeri kurumlar kısıtlama hükümlerinden istisna tutulacak.
Yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirler arası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 kilometre için bir adet olmak üzere akaryakıt istasyonu ve lastik tamircileri, valilik ve kaymakamlıklar tarafından kura ile belirlenerek kısıtlama günlerinde hizmet verecek. Belirlenen akaryakıt istasyonlarının marketleri de açık olacak.
Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten, rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi büyük tesis ve işletmeler, içme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler, hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri, sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım ve benzeri faaliyetleri yürüten işletme ve firmalar, bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un ve unlu mamüller, süt, et, balık üretimi ile gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kağıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler, yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar da istisna kapsamında olacak.
Ayrıca, oteller ve konaklama yerleri, gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri, çalışanları inşaat veya maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler, gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları, daha önceden sözleşme veya taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler, zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri, kısıtlama süresinde yağmura bağımlı tarımsal faaliyetler göz önünde bulundurularak valilikler veya kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre ve benzeri tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler de kısıtlama süresince hizmet vermeye devam edecek.
İSTİSNA KAPSAMINDA OLAN KİŞİLER
Açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlarda yönetici, görevli veya çalışanlar, özel güvenlik görevlileri de dahil olmak üzere kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar, Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay ve AFAD'da görev alanlar, cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar, elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon gibi kesintiye uğramaması gereken iletim ve alt yapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar kısıtlama hükümlerinden muaf olacak.
Yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar, yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri ve benzeri sosyal koruma ve bakım merkezleri çalışanları, otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi özel gereksinimi olanlar ile bunların veli, vasi veya refakatçileri, demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar, asgari sayıda olmak kaydıyla bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları, bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar, küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler de istisna kapsamında tutulacak.
30 Nisan 2020 tarihi İçişleri Bakanlığı Genelgesi kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar, ikametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar, kısıtlama süresince ekmek dağıtımı yapanlar ile lokanta, restoran, tatlı satış yerleri ve çiçekçilerin evlere servis hizmetinde görevli olanlar, Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları gibi zorunlu sağlık randevusu olanlar, yurt, pansiyon, şantiye gibi toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar, iş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan iş yeri hekimi gibi çalışanlar, veteriner hekimler, ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarınca izin verilenler, servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları, iş yerlerinin kapalı olduğu saatlerde ve günlerde sürekli olarak iş yerlerini bekleyenler, belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere çalışan personeller kısıtlamadan muaf kalacak.
Ayrıca, tedarik zincirinin aksamaması amacıyla sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 10 Mayıs Pazar günü saat 18.00'den sonra marketler ve sebze-meyve hallerinde mal, malzeme ve ürünlerin nakli, kabulü, depolama ve satışa hazırlama aşamasında görevli olanlar da istisna kapsamında tutulacak. Ancak bu görevliler, kısıtlama süresince hiçbir şekilde mal, malzeme ve ürün satışı yapamayacak. Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar ile 10 Mayıs Pazar günü 11.00 ile 15.00 saatleri arasında sokağa çıkma serbestliği getirilen 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı olan kişilere refakat edecek kişiler de istisna kapsamındaki kişiler arasında yer aldı.
SEYAHAT İZİN BELGELERİ GEÇERLİ OLACAK
Seyahat izin belgeleri, sokağa çıkma kısıtlaması süresince geçerli olacak. Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi için görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını teminen belediyelerce gerekli tedbirler alınacak. Ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla Vali ve Kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak bir komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak ivedilikle il/ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak. Plan doğrultusunda il ve ilçedeki ekmek üreten iş yerlerinin sorumlu oldukları mahalle, cadde ve sokaklar için görev yapacak araç listeleri belirlenecek. Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece Vefa Sosyal Destek Birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecek.
Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 9 Mayıs Cumartesi ve 10 Mayıs Pazar günü gazete dağıtımı, gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak dağıtım araçları, belirlenen içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek Birimleri aracılığıyla evlere servis usulüne göre yapılacak.
Kararlara uymayan kişilere, Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282'nci maddesi gereğince idari para cezası verilecek ve aykırılığın durumuna göre Kanun'un ilgili maddeleri gereğince işlem yapılacak. Konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin ise Türk Ceza Kanununun 195'inci maddesi kapsamında gerekli adli işlem gerçekleştirilecek.
